Arbitraj nedir? Alternatif yatırımlar sektöründe uygulayabileceğiniz pek çok farklı strateji ve taktik bulunuyor. Bunlar çoğunlukla uzun vadeli tahvil ve hisse senedi yatırımcısı tarafından kullanılan tipik al ve tut taktiklerinden farklı olmaktadır. Bunların genel olarak daha karmaşık olduğunu söyleyebiliriz.
Arbitraj, sofistike bir yatırımcı tarafından kullanıldığında son derece karlı olabilen bir alternatif yatırım stratejisidir. Ayrıca göz önünde bulundurmanız gereken riskleri de taşır. Arbitrajı yatırım stratejinize verimli bir şekilde dahil etmek amacıyla alakalı nüansları ve riskleri bilmek çok önemlidir.
Arbitraj, bir yatırımcının fiyat farkından yararlanmak ve kar elde etmek için farklı pazarlarda aynı anda bir varlık alıp sattığı bir yatırım stratejisidir. Fiyat farklılıkları çoğunlukla kısa ömürlü ve küçük olsa da getiriler büyük bir hacim ile çarpıldığı zaman etkileyici olabilir.
Saf arbitraj, dönüştürülebilir arbitraj ve birleşme arbitrajı dahil olmak üzere çeşitli arbitraj türleri bulunmaktadır. Küresel makro, arbitrajla alakalı olan farklı bir yatırım stratejisidir Fakat ülkeler arasındaki ekonomik değişimlere yatırım yapmayı ifade ettiğinden ötürü farklı bir yaklaşım şeklinde kabul edilir.
Arbitraj çeşitleri aşağıdaki sıralanabilir:
Bu arbitraj çeşidi, bir yatırımcının fiyat farkından faydalanmak amacıyla aynı anda farklı pazarlarda bir menkul kıymet alıp sattığı yatırım stratejisini açıklar. Bu yüzden de, saf arbitraj ve arbitraj deyimleri genellikle birbirinin yerine kullanılır.
Birçok yatırım çeşitli pazarlarda alınıp satılabilir. Örneğin, büyük çok uluslu bir şirket hisselerini birden fazla borsada listeleyebilir. Bir varlık birden fazla pazarda işlem gördüğünde, fiyatların geçici olarak senkronizasyondan düşmesi olasıdır. Bu fiyat farkı meydana geldiği zaman saf arbitraj mümkün olur.
Saf arbitraj, döviz kurlarının küçük de olsa fiyat farklılıklarına yol açtığı durumlarda da mümkündür.
Birleşme arbitrajı, halka açık iki firma gibi birleşen varlıklar ile alakalıdır.
Genel anlamda, bir birleşme iki taraftan meydana gelir. Bunlar devralan şirket ve hedefi. Hedef firma halka açık bir kuruluşsa, devralan firma da söz konusu firmanın ödenmemiş payını satın almalıdır. Anlaşma halka açık hale geldikçe, anlaşmadan kâr etmek isteyen tüccarlar hedef şirketin hisselerini satın alarak, onu açıklanan anlaşma fiyatına yaklaştırıyor.
Hedef şirketin fiyatı, anlaşma fiyatıyla nadiren eşleşir. Ancak genellikle hafif bir indirimle işlem görür. Bunun sebebi ise anlaşmanın başarısız olma ya da başarısız olma riskinden kaynaklanmaktadır.
En temel hali ile birleşme arbitrajı, bir yatırımcının hedef firmanın hisselerini düşük fiyatından satın almasını ve sonrasında da anlaşma gerçekleştiğinde kâr etmesini ifade eder.
Dönüştürülebilir arbitraj, dönüştürülebilir borç ya da dönüştürülebilir tahviller şeklinde de isimlendirilebilen dönüştürülebilir tahvillerle ilgili bir arbitraj türüdür.
Dönüştürülebilir tahvil, özünde diğer tahviller gibidir: Tahvil sahibine faiz ödemesi sağlayan bir kurumsal borç türüdür. Dönüştürülebilir bir tahvil ile geleneksel bir tahvil arasındaki temel fark, dönüştürülebilir bir tahvil ile tahvil sahibinin, daha sonraki bir tarihte, genellikle iskontolu bir oranda temel şirketin hisselerine dönüştürme seçeneğine sahip olmasıdır.
Dönüştürülebilir arbitraj yapan bireyler, tahvilin dönüştürme fiyatı ile dayanak firmanın hisselerinin cari fiyatı arasındaki farktan faydalanmaya çalışırlar.
Yatırımcının hangi pozisyonları aldığı ve alım-satım oranı, yatırımcının tahvilin makul fiyatlı olduğuna inanıp inanmadığına bağlıdır. Tahvilin uygun fiyatlı olduğu tahmin edilen durumlarda, çoğunlukla hisse senedinde kısa pozisyon ve tahvilde uzun pozisyon tercih ederler. Diğer yandan, yatırımcı birey tahvilin çok pahalı olduğuna inanıyorsa, hisse senedinde uzun pozisyon ve tahvilde ise kısa pozisyon tercih edebilir.
Arbitraj, pek çok farklı biçimiyle, düşük riskli getiri arayan bireyler için etkili bir araç olarak görülmektedir. Getiri çoğunlukla küçük olduğundan, arbitrajın yararlarını gerçekleştirmek ve işlem ücretlerinin üstesinden gelmek maksadıyla yeterli düzeyde kar elde etmek için yüksek hacimler şarttır. Bundan dolayı, arbitraj genellikle bireysel yatırımcıların kendileri için kaldırabileceği bir strateji değildir. Buna ek olarak, genel anlamda yüksek hacimlere sahip olan hedge fonları ve diğer kurumsal yatırımcılar tarafından tercih edilir.
Alternatif yatırımlar söz konusu olduğunda birçok araçtan yalnızca bir tanesidir. Eğer bu yatırımı düşünüyorsanız bütün potansiyel stratejileri anlamanız önemlidir.
Arbitraj nedir sorusu özellikle ticaret yapacaklar tarafından merak ediliyor. Esasen aynı varlık için çeşitli piyasalardaki fiyat farklılıklarından faydalanma stratejisidir. Gerçekleşmesi için, fiyatları farklı olan en az iki eşdeğer varlığın bir durumu olmalıdır. Özünde, arbitraj, bir tüccarın farklı piyasalardaki varlık fiyatlarının dengesizliğinden yararlanabileceği bir durumdur. Arbitrajın en basit şekli, fiyatın daha düşük olduğu piyasadan bir varlık satın almak ve aynı anda varlığın fiyatının yüksek olduğu piyasada varlığı satmaktır.
Arbitraj, sık şekilde kullanılan bir ticaret stratejisidir. Ayrıca var olan en eski ticaret stratejilerinden biri olarak kabul edilmektedir. Stratejiye katılan tüccarlara arbitrajcılar denir.
Konsept, piyasa etkinliği teorisi ile yakından ilişkilidir. Teori, piyasaların mükemmel şekilde verimli olması için arbitraj fırsatları olmaması gerektiğini, tüm eşdeğer varlıkların aynı fiyata yakınsaması gerektiğini belirtir. Farklı piyasalardaki fiyatların yakınsaması piyasa etkinliğini ölçer.
Hem Sermaye Varlığı Fiyatlandırma Modeli (CAPM) hem de Arbitraj Fiyatlandırma Teorisi, varlıkların yanlış fiyatlandırılması nedeniyle arbitraj fırsatlarının ortaya çıktığını açıklar. Fırsatlar tam olarak araştırılırsa, eşdeğer varlıkların fiyatları birbirine yaklaşmalıdır.
Bu basit bir strateji olmasına rağmen çok az sayıda yatırım fonu sadece böyle bir stratejiye dayanır. Bu gerçek, genellikle kısa ömürlü durumdan yararlanmanın getirdiği zorluklarla açıklanabilir. Ticaret emirlerini saniyenin çok altında bir sürede gerçekleştirebilen elektronik ticaretin yükselişiyle birlikte, çok kısa bir süre için yanlış fiyatlandırılmış varlık farkları ortaya çıkıyor. Artan işlem hızı, bu anlamda piyasaların verimliliğini artırdı.
Ek olarak, farklı fiyatlara sahip eşit varlıklar, genellikle, bir arbitraj ticaretinin işlem maliyetlerinden daha küçük olan fiyatta küçük bir fark gösterir. Bu, arbitraj fırsatını etkili bir şekilde ortadan kaldırır.
Arbitraj, fırsatları belirlemek ve işlemleri yürütmek için önemli kaynaklar gerektirdiğinden genellikle büyük finansal kurumlar tarafından kullanılır. Eşdeğer varlıkları bulmak için genellikle türev sözleşmeler ve diğer sentetik araç türleri gibi karmaşık finansal araçların kullanımıyla gerçekleştirilirler. Türev alım satım genellikle marj alım satımını ve alım satımları gerçekleştirmek için gereken büyük miktarda nakit içerir.
Resimler, öznel değeri olan alternatif varlıklardır ve arbitraj fırsatlarına yol açma eğilimindedir. Örneğin, bir ressamın resimleri bir ülkede ucuza satabilirken, resim stilinin daha fazla takdir edildiği başka bir kültürde önemli ölçüde daha fazla satabilir. Bir sanat tüccarı, tabloları daha ucuza alıp daha yüksek fiyata getirdikleri ülkede satarak arbitraj yapabilir.
Alım satımda arbitraj, fiyat farkından yararlanmak için bir varlığı aynı anda alıp satma uygulamasıdır. Varlık, fiyat farklılığının nasıl oluştuğuna bağlı olarak genellikle farklı bir piyasada, farklı biçimde veya farklı bir finansal ürünle satılacaktır.
Arbitraj fırsatları, opsiyonlar, hisse senetleri, forex, emtialar veya türevler dahil olmak üzere hemen hemen tüm finansal araçlarda ortaya çıkabilir.
Hisse senetleri ile örneğin, bir hisse senedi iki farklı ülkedeki borsalarda listelendiğinde arbitraj gerçekleşebilir. Her ülkedeki döviz kurları arasındaki farklılıklar nedeniyle, hissenin fiyatı iki borsa arasında farklılık gösterebilir. Böylece, bir borsada hisse senedini aynı anda satarken ve diğerinde satın alarak, bir tüccar, anında kâr için fiyat farklılığından yararlanabilir.
Ticarette arbitraj yapanlar için şu iki arbitraj türü de muhakkak bilinmelidir:
Gerçek arbitraj, yukarıda detaylandırıldığı gibi saf haliyle arbitrajdır. Özünde, gerçek arbitraj, farklı fiyatlarla işlem gören eşit gerçeğe uygun değere sahip iki varlık içerdiğinden, piyasadaki verimsizliklerden yararlanır. Bununla birlikte, gerçek arbitrajı mümkün kılan piyasa verimsizlikleri, teknoloji geliştikçe giderek daha nadir hale geldi.
Risk arbitrajı, halihazırda fiyatlandırılan bir varlığın yakında değişecek bir değerde alım satımını içerir: örneğin, devralınan bir şirketteki hisseler. Varlık değerindeki değişiklik asla gerçekleşmeyebileceğinden, gerçek arbitrajdan daha riskli bir uygulama olarak kabul edilir.
Arbitrajın başarılı kullanımının anahtarı hız olduğundan, bu, kullanılan herhangi bir ürünün çok önemli bir özelliğidir. Bir tüccar ne kadar hızlı tepki verebilirse, kar etme şansı o kadar iyi olur.
Bazı tüccarlar, arbitraj stratejilerini yürütmek için otomatik ticaret yazılımı, uyarılar ve algoritmalar kullanmayı tercih eder. Bu, yazılım arbitraj fırsatlarını anında tespit edeceğinden, kendi hesaplamalarını yapmak zorunda olmadıkları anlamına gelir. Bu aşamada arbitraj botları da önemlidir.
Arbitraj koşulları nedir? Arbitraj, aşağıdaki koşullar yerine getirildiğinde gerçekleşebilir:
Varlık fiyat dengesizliği: Bu, arbitrajın birincil koşuludur. Fiyat dengesizliği çeşitli şekillerde olabilir:
Eşzamanlı işlem yürütme: Fiyat farklılıklarını yakalamak için aynı veya eşdeğer varlıkların alım ve satımı aynı anda yapılmalıdır. İşlemlerin aynı anda gerçekleştirilmemesi durumunda, işlem önemli risklere maruz kalacaktır.
Arbitrajın temel avantajları şunlardır:
Arbitrajın dezavantajları şunları içerir:
Arbitraj, işlem robotları üzerinden yapılan bir trade türü şeklinde bilinmektedir. Anlık şekilde tonlarca kripto para borsasındaki binlerce paritenin taranması, arbitraj için gereklidir. Bu pariteler arasında uygun kar sunacak olanları tespit edilmesi ve fark açılmadan transfer uygulamalarının yapılması gerekmektedir. Piyasa doğal olarak farklılıkları azaltan bir dinamik içindedir. Çeşitli borsalarda işlem paritesi için elde edilen farklı değerler yatırımcıların işlemleri ile azalmaya yüz tutmaktadır. İşlemleri mini saniyeler içinde giren arbitraj botları olmadan bu sistem üzerinden kar elde etmek oldukça zordur.
